Deze column zou oorspronkelijk over een ander onderwerp gaan, maar al schrijvende kwam ik bij een zin, die haakte aan kanker hebben (gehad) en eenzaamheid.
Recent nog sprak ik met iemand over eenzaamheid in het algemeen. En nu denkend aan kanker en eenzaamheid schieten me een aantal voorbeelden te binnen.
Zo denk ik aan die jongeman, die zijn hele leven gestreden had tegen van alles en nog wat. En nog liep zijn leven niet soepel en had hij met niemand contact. Hij had echter wel kanker, deed alle chemo’s in zijn eentje en is ook in betrekkelijke eenzaamheid gestorven. In deze periode werd hij vooral ondersteund door professionals. Ook denk ik aan die vrouw, die net verhuisd was en nog geen netwerk opgebouwd had in de nieuwe stad, waar ze niet alleen woonde, maar ook werd behandeld. Ze had een netwerk elders, maar allen waren druk met gezinnen en volle levens. Haar hoogbejaarde ouders van ver in de 80 kwamen op een chemodag bij haar, maar oh wat vond ze het moeilijk om het accepteren, dat ze hen hier mee belastte. Ze gedroeg zich extra ferm en hield zich groter dan ze zich voelde, ook in de dagen dat ze alleen was vermande ze zichzelf en vertelde haar vriendinnen, dat het wel goed ging.
Een derde voorbeeld is het echtpaar waarvan de vrouw kanker had. Ik was bij hen en ze spraken over van alles en nog wat. Toen de vrouw koffie voor ons ging halen, begon haar man met mij over haar ziekte te praten. Echter, zodra ze terug kwam in de kamer, viel hij weer stil. Hij wilde haar niet belasten met zijn verdriet over haar ziekzijn.
Op haar buurt greep zij haar kans toen ze me na een tijdje uitliet. Bij de deur, alleen met mij in de hal, begon ze over haar ziekzijn, waren er emoties en gaf ze aan zich zorgen te maken over haar man, voor het geval ze het niet zou redden.
Ieder van deze mensen is eenzaam geweest op zijn eigen manier. Al zoekend op internet naar kanker en eenzaamheid kom ik boeiende studies tegen. Zo is er verschil tussen emotionele eenzaamheid en sociale eenzaamheid. Hierbij worden adviezen gegeven hoe je van te voren kunt anticiperen om dit te voorkomen. Een andere studie vraagt zich af, of je eenzaamheid wel moet bestrijden, daar eenzaamheid toch bij het leven hoort.
Weer een andere studie geeft aan, dat het belangrijk is, om te praten over je ziekte, ook al is je huisarts de enige die je ziet. Nog een andere studie zegt, dat dit makkelijk zeggen is, maar dat we niet in zo’n praat cultuur leven. En er is ook een studie, die benoemt, dat eenzaamheid eerder ziekte en kanker in de hand werkt. Terwijl nog een andere studie aangeeft, dat kanker mensen juist uit een isolement haalt omdat men meer aandacht krijgt van zowel professionals als netwerk.
Op internet zijn ook veel persoonlijke verhalen blogs, volgs enz te vinden waarin mensen ook benoemen, dat ze zich zo eenzaam en onbegrepen voelen. Een vrij recente studie van het UMC (2020) geeft aan, dat in de covid periode bijna 50% van de vrouwen met borstkanker zich eenzaam heeft gevoeld.
Zelf denk ik aan hoe wij mensen alle grote ingrijpende gebeurtenissen ondergaan. Eenzaamheid is daar zeker onderdeel van. Eigenlijk is daar geen ontsnappen aan, voel je je op één of ander moment toch erg eenzaam met je ziekte of wat je te verstouwen hebt gehad door je kanker, én waar je mee vooruit moet..
Eenzaamheid is bij ons, maar het maakt wel een verschil of het een constante eenzaamheid is van alle chemo’s alleen doen, alleen thuis komen, op bed gaan liggen en alleen wakker worden,of na een kuur thuis komen, een kopje thee krijgen, naar bed gaan en weer iemand zien als je uit bed komt. Ik kan me voorstellen, dat sociale eenzaamheid de kans op emotionele eenzaamheid behoorlijk vergroot.
Ooit heb ik tijdens mijn behandelperiode wel eens verzucht, dat ik er nooit alleen mee was. Constant mensen, telefoontjes enz. Hoe rijk ben je, als je er nooit alleen mee bent….
Marjolanda
=========================================================
